هاله

چند روز پیش مصاحبه‌ای با هاله لاجوردی منتشر شد. چهار سال از فوت هاله لاجوردی می‌گذره و سیزده سال از انجام مصاحبه.

برام عجیبه که از فوت هاله لاجوردی فقط چهار سال می‌گذره. پسِ ذهنم اتفاق قدیمی‌تری بود. نمی‌دونم، شاید ذهنم هاله لاجوردی و هاله سحابی رو قاطی کرده. البته واقعیت اینه که کلا تصویر چندانی هم از این اتفاق ندارم. و همین عجیبه. برام عجیبه که این همه توی اون دانشکده رفت‌وآمد کرده باشم، کار پژوهشی مرتبط با فضای آکادمی علوم اجتماعی انجام داده باشم، با استادها و دانشجوهای بعضا قدیمی حرف زده باشم، و از هاله لاجوردی و سرگذشتش هیچ‌چیز، جز هاله‌ای مبهم، برام شکل نگرفته باشه، حتی بعد از مرگش.

یکی-دو روز پیش هم نمی‌دونم سر چی رفتم ویکی‌پدیای محمدعلی کلی رو خوندم و اونجا هم متعجب شدم که چطور هیچ خاطره‌ای از رخداد مرگش ندارم. توی ذهنم این بود که مرگش مثلا دهه ۸۰-۹۰ میلادی بوده باشه درحالی‌که در واقع سال ۲۰۱۶ از دنیا رفته و مرگش هم کلی بازتاب رسانه‌ای داشته.

 

خلاصه که مبلغی حیران شدم، و همین

بشر دوباره به جنگل به پناه خواهد برد

بشر دوباره به جنگل پناه خواهد برد؛

به کوه خواهد زد؛

به غار خواهد رفت؛

(فریدون مشیری)

---

گاهی دهنم باز می‌مونه که چطور نمی‌بینه عین همون رفتاری که به بقیه بابتش ایراد می‌گیره -و ازش رنج دیده- رو خودش هم داره. گاهی این تناقض، یا استاندارد دوگانه، یا هر چی که اسمش رو بذاریم، اون‌قدر عیانه که واقعا دهنم باز می‌مونه. باورش سخته که داره این تناقض رو نمی‌بینه. و این موضوعی نیست که فقط در او دیده باشمش. همین الان می‌تونم چهار-پنج تا اوی دیگه رو هم بشمرم که به طرز حاد و واضحی این موضوع در موردشون مصداق داره. انگار که مغز آدمی، یا نفس آدمی، یا خلاصه هر چی که اون توئه و درایور اعمال و رفتار هست، واقعا ممکنه برای دیدن و فهمیدن یک‌سری چیزها بهینه نشده باشه. و آدم، در حالی که نسبت به اعمال و رفتار خودش کوره، و در عین حالی که فکر می‌کنه بنا بر تجربیاتی که داشته قضاوت درستی در مورد رفتارهای دیگران داره، با رفتارهای خودش دیگران رو مورد عنایت قرار بده.

من کجام؟ من چی رو دارم نمی‌بینم؟ من، بدون اینکه آگاه باشم، مسبب سختی و ناراحتی چه کسانی بوده‌ام/هستم؟ گاهی -برای لحظاتی گذرا البته- دلم می‌خواد برم توی غار زندگی کنم؛ جایی که هیچ‌کس نباشه، و نه آسیب ببینم، و نه آسیب بزنم.